Bermeo

Vikidiatik
Nabigaziora joan Bilaketara joan
Bermeoko portua.

Bermeo Bizkaiko herri bat da, kostaldean dagoena, Busturialdea izeneko eskualdean. Urdaibaiko itsasadarreko sarreratik oso hurbil dago. 34 km²-ko azalera du, eta 2015. urtean 16.752 biztanle zituen.

Bermeon arrantzak garrantzi handia izan du beti eta haren ekonomia arrantzaren inguruko sektorean oinarriturik dago, arrain-kontserbagintzan gehienbat.

Herriko jaiak (Andra Mariak) irailaren 7tik 16ra ospatzen dira.

Historiari begiratuta, 1236. urtean hiribildua bihurtu zen, Bizkaiko jaunak, Lope Diaz II.a Harokoak forua eman zionean.

Bermeoko euskara[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bizkaiko euskalkiaren aldaera bat da herrian erabiltzen den euskara. Euskal hiztunen portzentaia handia da (% 73), baina erabilerak jaitsiera nabarmena izan du azken urteotan, adin-tarte guztietan. Adinekoen %60 inguruk eta umeen % 42k erabiltzen dute, baina gazteenen artean % 19k eta heldun artean % 29k bakarrik.

Bermeoko eraikin interesgarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Bermeoko udaletxea: 1732an eraikitako monumentu historiko artistiko bat da. Bi eguzki-erloju ditu bere fatxadan.
  • Ertzila dorretxea (Arrantzaleen Museoa): Portu zaharraren gainean dago, eta Erdi Aroan herria defendatzen zuten 30 dorreetariko bat zen. XV. mende bukaeran eraiki zen, eta gaur egun zutik dirauen bakarra da.
  • Kasinoa:1894an eraikia. Nestor Basterretxea aretoa dago barruan, erakustoki bezala eta hitzaldi edo zinema areto bezala erabiltzen dena.
  • Santa Eufemia Eliza: Portu ondoan dago, eta herriko zaharrena da. Bermeo herria sortu zen garaikoa omen da, XIII. mendekoa; baina gaur egun dagoen eraikina XV. mendekoa da.
  • Santa Maria eliza: herriko eliza berriena da, XIX. mende erdialdean eraikia.

Bermeotar ospetsuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Juan Akurio, Nao Victoria ontziko pilotua, Magallanesen espedizioan bizirik atera zenetariko bat.
  • Benito Barrueta (Bermeo, 1873 - 1953), margolaria.
  • Gregorio Solabarrieta (1900-1978), musikaria.
  • Jose Maria Urtzelai (Bermeo 1903 - Busturia 1979), margolaria.
  • Gonzalo Nardiz (1905-2003), politikaria, Eusko Jaurlaritzako sailburu izana.
  • Nestor Basterretxea (1924-), margolari, eskultore eta zinegilea.
  • Josu Erkoreka (1960-), politikaria, EAJren eleduna Espainiako Kongresuan.
  • Izaskun Bilbao (1961), politikaria, Eusko Legebiltzarreko presidente ohia. 2009ko uztailaz geroztik, Europako Parlamentuko parlamentaria.
  • Ricardo Odriozola (1965), biolinista eta musikaria.
  • Lucía Etxebarria (1966), idazlea. Valentzian jaio zen baina aita bermeotarra du.
  • Antonio Karmona (1968), futbolaria (Deportivo Alavés eta Eibar).