Hezur

Vikidiatik
Nabigaziora joan Bilaketara joan

Hezurrek gorputzari eusten diote. Gure gorputzeko hezur guztien multzoa eskeletoa da. Eskeletoak bere forma berezia ematen dio gure gorputzari, gorputzeko organorik delikatuenak (burmuina, bihotza edo birikak, adibidez) babesten ditu eta mugimenduak errazten ditu.

Giza eskeletoa

Giza-eskeletoak 206 hezur ditu guztira, buruan, enborrean eta gorputz-adarretan banatuta. Hezurrak organo bizidunak dira, erresistenteak eta oso gogorrak. Gure gorputzean forma askotako hezurrak daude. Forma hori gure gorputzean betetzen duten funtzioarekin lotuta dago. Hezurrak oso gogorrak dira substantzia mineral ugari dituztelako, esate baterako, kaltzioa. Gogorrak izan arren, bizirik daude, eta gorputzeko beste edozein organok bezala, oxigenoa eta elikagaiak behar dituzte.

Buruko hezurrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Burezur edo garezurrak burmuina babesten du eta hezur bakarra dirudien arren, tinko lotuta dauden hezur ugariz osaturik dago. Aurpegian ere hainbat hezur ditugu; gehienak finkoak dira eta forma ematen diote aurpegiari, goiko masailezurra, adibidez. Beheko masailezurra, aldiz, mugikorra da (mugi daitekeen bakarra da burezurrean) eta ahoaren mugimendua errazten du.

Enborreko hezurrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Enborrean ondorengo hezurrak daude: bizkarrezurra, saihets hezurrak, bularrezurra, klabikula edo lepauztaia, omoplatoa edo sorbaIda-hezurra eta pelbisa.

  • Bizkarrezurrak bizkarrezurmuina babesten du. Ornoak izeneko 33 hezurrez osatuta dago eta beste hainbat hezur ere lotzen zaizkio.
  • Saihets hezurrek bihotza, birikak, urdaila eta gibela babesten dituzte. Luzeak dira, estuak eta makurrak. Gehienak mutur batetik bizkarrezurrera lotzen dira eta bestetik bularrezurrera.

Gorputz adarretako hezurrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Besoetan eta hanketan palanka funtzioa egiten duten hezur luze batzuk ditugu. Horiei esker oinez ibiltzen gara eta objektuak altxatzen ditugu. Humeroa edo besahezurra lepauztaiaren eta sorbaIda-hezurraren bidez lotzen da enborrera. Femur edo izterrezurra, berriz, pelbisaren bidez lotzen da. Eskuetan eta hanketan hezur txiki ugari daude; hatzetako hezurrei falangeak deitzen zaie.