Xalbador
Fernando Aire Etxart, ezizenez Xalbador (Urepele, Nafarroa Beherea, 1920ko ekainaren 19a - 1976ko azaroaren 7a) bertsolari ospetsu bat izan zen. Artzaina ere bazen.
Ezin bertzean (1969) eta Odolaren mintzoa (1976) bertso-bildumak eman zituen argitara.
1977an, ohorezko euskaltzain izendatu zuten.
Bere garaiko bertsolari-txapelketa eta sariketa gehien-gehienetan parte hartu zuen. 1946tik 1960ra bitartean, Hego Euskal Herriko bertso-saioetako asko irabazi zituen.
Bere jaioterrian bertan (Urepele) haren aldeko omenaldia ospatzen ari ziren egunean hil zen, bihotzekoak jota, 1976ko azaroaren 7an.
Urepeleko artzaina[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Xalbadorren omenez, Xabier Lete kantariak abesti eder bat sortu zuen, Urepeleko artzaina izenekoa. Ospetsua da Erramun Martikorenak kanta horrekin egindako bertsioa ere.
Hauxe dio abestiak, besteak beste:
«Nun hago, zer larretan,
Urepeleko artzaina,
mendi-hegaletan gora,
oroitzapen den gerora,
ihesetan joan hintzana?»